Dâhili Kliniklerde Çalışan Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyi ve Duygusal Emek Davranışı ile İlişkisi

Abstract

ÖZET Amaç: Dâhili kliniklerde çalışan hemşirelerin tükenmişlik düzeyleri ve duygusal emek davranış puanlarını belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Araştırmanın evrenini dahili kliniklerde çalışan 193 hemşire oluşturmuş; çalışma, araştırma kriterlerine uygun 180 hemşire ile tamamlanmıştır. Verilerin toplanmasında hemşire tanıtım formu, Duygusal Emek Ölçeği ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi için t-testi, tek yönlü varyans analizi, Pearson Korelasyonu Analizi ve Tukey HSD testleri kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan hemşirelerin yaş ortalaması 30,7±5,9 yıl olup, %80,0’ının kadın, %71,7’sinin evli ve %53,3’ünün lisans mezunu olduğu bulunmuştur. Mesleki özellikler ile tükenmişlik ölçeği alt boyutları incelendiğinde; çalışma düzeni ile kişisel başarı alt boyutu, tekrar aynı mesleği seçme durumu ile duygusal tükenme ve duyarsızlaşma alt boyutu, yaptığı işten memnun olma durumu ile duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarı alt boyutları ile ilişki belirlenmiştir (p<0,05). Duygusal emek alt boyutlarından yüzeysel davranış ile kişisel başarı alt boyutları arasında, derinlemesine davranış ve duygusal çaba alt boyutu ile tükenmişlik ölçeği alt boyutları arasında pozitif yönde ve zayıf bir ilişkinin olduğu bulunmuştur. Sonuç: Hemşirelerin tükenmişlik durumlarının orta düzeyde olduğu, tükenmişlik düzeyi ile duygusal emek davranışları arasında pozitif yönde ilişki olduğu, fakat bu ilişkinin zayıf düzeyde olduğu saptanmıştır. Hemşirelerde tükenmişlik yaşanmasına neden olan kurum kaynaklı faktörlerin düzeltilmesi önerilebilmektedir.