Göçmenlerle Sosyal Hizmet Uygulamalarında Temel Kavramlar ve Teknikler

Abstract

Bireysel ve toplumsal ölçekte en yalın anlamıyla mekansal değişiklik (Güvenç, 1996) anlamına gelen göç kavramı, insanlık tarihinin en eski olgularından biridir. Binlerce yıl öncesine dayanan insanlık tarihinin en başından beri insanlar, çeşitli sebeplerle sürekli bir yerden bir yere göç ederek yaşamlarını idame etmişlerdir. Küresel göç hareketliliğinin arttığı çağımızda neoliberal politikaların da etkisiyle toplumsal alanda eşitsizlik, gelir dağılımı dengesizliği, yoksulluk, sosyal dışlanma ve ötekileşmeye bağlı olarak farklı sosyokültürel arka plandan gelen nüfus gruplarının sorunları giderek artmaktadır. Bu sorunların anlamlandırılmasında göçün niteliği önem kazanmaktadır. Gerçekleştirilen isteğe bağlı ya da zorunlu göçlerin bireylere biyopsikososyal açıdan farklı yansımalarının olduğu bilinmekte-dir. Bireylerin çeşitli nedenlerle kendi istekleri ve gelecek planları dahilinde gerçekleştirdikleri isteğe bağlı göçlerin sonrasında yaşanan etkilerin bireyler tarafın-dan görece daha öngörülebilir ve yapılandırılabilir olduğu söylenebilmektedir. Buna karşın savaş, doğal afet, soykırım, salgın hastalıklar gibi hayati risklerle hızlı ve ani bir şekilde gerçekleştirilen zorunlu göçlerin bireylerin psikososyal durumları ve ülkelerin sosyal uyum politikaları açısından daha derin anlamlar taşıdığı bir gerçektir. Böyle bir durumda sosyal risklerin önüne geçmede koruyucu ve önleyici nitelikte çalışmalar kapsamında içerici sosyal refah hizmetleri önem kazanmaktadır.