Madde bağımlılığı alanında faaliyette bulunan sivil toplum kuruluşları üzerine bir değerlendirme

Abstract

Günümüzde çoğulcu demokratik yaşamın vazgeçilmez unsurlarından biri olan sivil toplum kuruluşları madde bağımlılığıyla mücadelede; ihtiyacı ve sorunu daha çabuk fark etme, bağımlılara ve risk gruplarına hızlı ulaşma, etiketlenmeyi en aza indirgeme, bağımlı ve ailesine psiko-sosyal destek sağlama, ev ziyaretleriyle izleme çalışması yürütebilme vb. yükümlülüklerin yerine getirilmesinde farklı olanaklara sahiptir. Ayrıca, bağımlıyla birebir ilgilenme, başvuruda kolaylık, hizmet açığını kapatma, tedaviye yönlendirme vb. durumlarda avantajlı bir konumdadır. Buna karşılık uygulamaya bakıldığında, sivil toplum kuruluşlarının fiziki alt yapılarında ve profesyonelleşmede yetersizlikler; kaynak üretmede, denetimde ve sunulan hizmetlerin standardizasyonunu sağlamada birtakım eksiklikler göze çarpmaktadır. Madde bağımlılığı alanında faaliyet yürüten sivil toplum kuruluşlarından kanıta dayalı, evrensel değerler ışığında yürütülen çalışmalar ortaya koymaları beklenmektedir. Bu noktada sivil toplum kuruluşlarını güçlendirmek ve onlarla iş birliği içinde hareket etmek önem kazanmaktadır. Madde bağımlılığının önlenmesi, psiko-sosyal tedavisi ve rehabilitasyonunda çoklu görevler üstlenen sosyal hizmet, sivil toplum kuruluşları ile toplumsal sorumluluk ve toplumsal refah odağında pek çok hizmeti beraber yürütebilecek meslek gruplarından biridir. Sosyal fayda sağlamayı amaç edinmesi ve bu yönde hizmet sunmaya çalışması, sivil toplum kuruluşlarının sosyal hizmet mesleği açısından önemini de ortaya koymaktadır. Bu bildiride bir sosyal hizmet bölümü tarafından düzenlenen, başta sivil toplum kuruluşları ve diğer ilgili kurum/kuruluşların temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirilen “Madde Bağımlılığının Önlenmesi ve Sosyal Rehabilitasyonunda Sivil Toplum Kuruluşlarının Rol ve İşlevleri Temalı Atölye Çalışması”nın kamuoyuyla paylaşılmamış Sonuç Raporu çerçevesinde madde bağımlığı alanında faaliyet yürüten sivil toplum kuruluşlarının hem güçlü hem de zayıf yönlerine birlikte odaklanılmaktadır. Bildirinin son bölümünde madde bağımlılığı alanında faaliyet yürüten sivil toplum kuruluşlarının sosyal hizmet ile ilişkisi kurulmaya çalışılmakta, daha fazla fonksiyonel olabilmeleri ve beklentileri karşılayabilmeleri noktasında birtakım önerilere yer verilmektedir.