TDBY 2018’e Göre Dış Merkez Çaprazlı Yüksek Süneklikli Moment Aktaran Çelik Çerçevelerde Düşey Deprem Etkisi

Abstract

Dünyada, çelik yapıların gelişimi ve incelenmesi hakkında birçok çalışmalar yapılmaktadır. Dışmerkezi çelik çaprazlar ilk olarak 1970 yılında Japonya’da ve devamında 1980 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde incelenmiştir ve araştırmalardan elde edilen sonuçlar ışığında yapılara uygulanabilirliği ve hesap yöntemleri tespit edilmiştir. Bu çalışma kapsamında, Türkiye’de yürürlükte olanTDBY-2018 ve ÇYTHYE-2018 yönetmenliklerine göre tasarlanan bir yapı sistemi düşey deprem etkisinin görülebileceği şekilde oluşturulmuştur. Bu bağlamda, mevcut çalışma ile düşey deprem etkisindeki yüksek süneklikli moment aktaran dışmerkez ters V çelik çaprazlı, merkez X çelik çaprazlı ve çapraz olmayan şekilde tasarlanan çelik yapı sisteminden elde edilen analiz sonuçlarının karşılaştırılması amaç edinilmiştir. Kıyaslamalar başlıca yapı emniyeti ve ekonomisi yönleriyle yapılmıştır. Dışmerkez ters V çelik çaprazlı yapısal sistemin, yatay ve düşey yükler etkisinde daha az deplasman yapması sonucunda diğer yapı sistemleri arasında daha az yapı ağırlığına sahip olduğu için daha az düşey deprem etkisine maruz kalacağından hem emniyetli hem de ekonomik olacağı gözlemlenmiştir. Sonuç olarak dışmerkez ters V çaprazlı çelik yapı sisteminin diğer yapı sistemlerine göre yapısal performans bakımından ve mühendislik açısından daha avantajlı bir yapı sistemi olacağı kanıtlanmıştır.