Hangar Tipi Çelik Endüstri Yapılarında Optimum Çerçevenin Belirlenmesi

Abstract

Günümüzde inşaat mühendisleri tarafından yapılan yapının tasarım ve projelendirilmesinde temel olarak (Emniyet– Ekonomik- Estetik) kuralı esas alınmaktadır. Emniyetli taşıma gücü, dijital ortamlarda belirli yönetmelik ve yöntemlerle kolaylıkla sağlanmaktadır. Fakat en emniyetli yapı, her zaman en ekonomik yapı olmayabilir. Burada inşaat mühendisi, emniyet ve maliyet dengesini optimum düzeyde kurmalıdır. Özellikle maliyetin yüksek olduğu çelik yapı sistemlerinin, ülkemizde yaygın olarak uygulandığı yapılar genellikle endüstri yapılarıdır. Bu çalışmadaki amaç ülkemizdeki çelik yapıların kullanımının arttırılmasına katkı sağlamak ve uygulayıcılara çerçeve seçiminde, ekonomik açıdan karşılaştırmada yardımcı olmaktır. Çalışmada tasarım parametreleri; makas açıklığı, çerçeve aralığı ve çatı eğimi olarak öngörülmektedir. Sabit kolon yüksekliğinde 7 farklı makas açıklığı (15m, 16m, 17m, 18m, 19m, 20m ve 21m), 7 farklı çerçeve aralığı (5m, 5.5m, 6m, 6.5m, 7m, 7.5m, 8m) ve 5 farklı çatı eğiminin (%5, %6, %7, %8, %9), hangar tipi endüstri yapısının maliyetine etkisi araştırılmıştır. Analizde kullanılacak yükler Yapı Elemanlarının Boyutlandırılmasında Alınacak Yüklerin Hesap Değerleri (TS498)[1]’e göre Konya ili için belirlenmiştir. Analiz “2016- Çelik Yapıların Tasarım, Hesap ve Yapım Esaslarına Dair Yönetmeliği (ÇYHY)[2]” ne göre 6 farklı kombinasyonda SAP 2000 programı ile yapılmıştır. Toplam 245 çerçeve analiz edilmiştir. Emniyet ve maliyet dengesi kurulduğunda optimum çerçeve tasarımının %6 çatı eğiminde, 15 m makas açıklığında ve 7.5 m çerçeve aralığında olduğu görülmüştür.