Sağlıklı Bireylerde Servikal Bölge Eklem Pozisyon Hissi İle Yürüyüşün Zaman-Mesafe Özellikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Pilot Çalışma

Abstract

SAĞLIKLI BİREYLERDE SERVİKAL BÖLGE EKLEM POZİSYON HİSSİ İLE YÜRÜYÜŞÜN ZAMAN-MESAFE ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: PİLOT ÇALIŞMA Zehra Korkut1 , Ertuğrul Demirdel2 , Hatice Ekinalan3 , B. Sönmez Ünüvar1 1KTO Karatay Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Terapi ve Rehabilitasyon Bölümü, Fizyoterapi Programı Konya 2Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü, Ankara 3Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Terapi ve Rehabilitasyon Bölümü, Fizyoterapi Programı, Karaman ertudemirdel@yahoo.com bayram.sonmez.unuvar@karatay.edu.tr zehra.korkut@karatay.edu.tr hekinalan@kmu.edu.tr Propriosepsiyon, dinamik durumlarda eklem stabilitesinin korunmasında önemli rol oynar. Bu duyu, görsel ve vestibüler girdilerle birlikte, postüral ve motor kontrol için gerekli merkezi sinir sisteminin motor komutlarının oluşmasını sağlar. Yürüme kabiliyetinin görsel, vestibüler, proprioseptif ve somatosensoriyel fonksiyonlara bağlı olduğu bilinmektedir. Propriosepsiyonun ana bileşenlerinden eklem pozisyon hissi (EPH), önceden belirlenmiş pozisyonları yeniden oluşturma ve algılama yeteneğidir. Servikal omurgadan anormal bilgilerin, sensorimotor kontrol sistemi içindek girdilerin entegrasyonunu etkileyebileceği öne sürülmüştür. Çalışmamız, sağlıklı bireylerde servikal bölge EPH ile yürüyüşün zaman-mesafe özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla planlanmıştır. Çalışmaya herhangi bir sağlık problemi olmayan bireyler dahil edildi. Servikal bölge EPH, CROM cihazı ile değerlendirildi. Boyun hareketlerinde referans 30˚ olarak belirlendi. Hedef pozisyon için istenen hareket aktif olarak üç kez tekrarlandı. Hedef pozisyon için bireyin hareketi üç kez tekrarlaması istenerek, yanılma dereceleri kaydedildi. Üç ölçümün ortalaması alındı. Yürüyüş değerlendirmesinde ayak izi yöntemi kullanıldı. Yürüyüşün zaman-mesafe karakteristikleri (adım uzunluğu, çift adım uzunluğu, adım genişliği, ayak açısı, kadans) belirlendi. Yürüyüş hızı, “(çift adım uzunluğu x kadans)/120” formülü ile hesaplandı. İstatistiksel analiz için Spearman Testi kullanıldı. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p0,05). Çalışmamızda sağlıklı bireylerin servikal bölge EPH ile yürüyüşün zaman-mesafe özellikleri arasında ilişki olmadığı görüldü. Ağrı, eklem hareket açıklığı ve kas kuvvetindeki değişikliklerin servikal bölge propriosepsiyonuna etkileri de dikkate alınarak, boyun problemi olan bireylerin de dâhil edildiği daha fazla katılımcıyla yapılacak çalışmalarla farklı sonuçlar elde edilebilir. Anahtar sözcükler: Boyun eklem pozisyon hissi, yürüyüş.