Önleme Araması / Preventive Search

Abstract

Arama işlemi kişilerin bazı temel hak ve özgürlüklerine müdahale edilmesi sonucunu doğuran bir işlem olup, kendi içerisinde adli arama ve önleme araması olarak ikiye ayrılmaktadır. Adli arama, suç şüphesi üzerine başvurulan arama türü olup; önleme araması, suç şüphesi öncesinde başvurulan arama türüdür. Çalışmamızın konusu olan önleme aramasının ne olduğunun ya da ne olmadığının daha doğru anlaşılabilmesi için adli aramaya ilişkin açıklamalara da çalışmamızda yer verilmiştir.

Önleme aramasında, arama işlemi ile bağlantılı olduğu düşünülen bir suç bulunmamaktadır. Önleme aramasına muhatap olabilecek kişiler çoğunlukla, hayatın olağan akışında yaşamlarına devam eden insanlardır. Bu nedenle belki de hayatlarında devletin soğuk yüzünü hiç görmemiş olan bu insanlarda, önleme aramasından sonra, devlete ilişkin olarak olumsuz izlenimlerin bırakılmaması gerekir.

Çalışma üç bölümden oluşmakta olup birinci bölümde, arama kavramı, aramanın hukuki niteliği, aramaya hakim olan ilkeler, aramanın tarihsel gelişimi, mukayeseli hukukta arama, arama çeşitleri incelenmiş; ikinci bölümde, çalışma konumuz olan önleme araması incelenmiş; üçüncü bölümde ise hukuka aykırı olarak yapılan arama başlığı altında, hukuka aykırı aramanın suç teşkil etmesi, hukuka aykırı arama ile elde edilen delillerin durumu, hukuka aykırı arama nedeniyle uğranılan zararının tazmini ve hukuka aykırı aramaya karşı başvurulabilecek kanun yolları incelenmiştir. / The search process is a process, which results in interference with certain fundamental rights and freedoms of individuals, is divided into two types: Judicial research and preventive research. Judicial search is the type of search which is applied on the criminal suspicion, preventive search is the type of search that is applied before the criminal suspicion. In order to better understand what the preventive search is or what it is not, the explanations related to the judicial search are also included in our study.

In the preventive search, there is no crime that is considered to be related to the search process. People who may be involved in the preventive search are usually people continuing their lives in the ordinary course of life. For this reason, in these people who have never seen the cold side of the State in their lives, it is necessary that negative impressions about the State should not be left after the preventive search.

The study consists of three parts. In the first part, the concept of search, the legal characteristic of the search, the principles of the search, the historical development of the search, search in comparative law and the types of search are examined. In the second part, the preventive search which is the subject of our study is examined. In the third part, the criminalization of unlawful search under the umbrella of the search unlawfully, the status of evidences obtained by unlawful search, the compensation for damage caused by the unlawful search and the legal remedies against the unlawful search are examined.