Fosil Enerji Kaynakları Pazarında BRICS Ülkelerinin Dış Ticareti İncelemesi

Abstract

Enerji, günümüz şartlarında uluslararası alandaki ekonomik, siyasal, sosyal, toplumsal ve askeri gelişmeleri yakından etkileyen ve onlara yön veren bir konuma sahiptir. Toplumların refah seviyelerini yükseltebilmeleri için enerji kaynaklarına sahip olması veya bu kaynaklara kesintisiz, ucuz, güvenilir yollardan ve çevreye zarar vermeden ulaşabilmeleri gerekmektedir. Bu gerekçelerden dolayı enerji kaynaklarının ticaretine verilen önem de artmıştır. Enerji ihtiyacının çoğunluğunu enerji ithalatı yoluyla karşılayan ülkeler bağımlı ülkeler olarak nitelendirilmektedir. Enerji talebinin karşılanmasında ülkelerde bağımlılık mevcut ise ülke ve kaynak çeşitlendirmesine gidilerek enerji güvenliğinin sağlanması gerekmektedir (Yılmaz, 2012). Enerji güvenliği; enerjinin arz, talep ve nakil güvenliği olmak üzere üç kategoriye ayrılmaktadır. Enerjinin arz güvenliği enerji ithalatı yapan ülkeleri, enerjinin talep güvenliği enerji ihracatçısı olan ülkeleri kapsamakta iken enerjinin nakil güvenliği enerji kaynağının geçiş yaptığı ülkeleri kapsamaktadır (Erdal & Karakaya, 2012). Enerji ihtiyacının karşılanmasına verilen önem doğrultusunda bu çalışmada BRICS (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika) ülkelerinin fosil enerji kaynakları pazarındaki durumunun analiz edilmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada 2012-2021 yılları baz alınarak oluşturulan ilk beş ülke bazında fosil enerji kaynaklarına (kömür ve petrol) ait piyasanın durumu irdelendikten sonra BRICS ülkelerinin durumu değerlendirilecektir.