Queer Teori ve Cinsiyetsizleşme Söylemi Merkezinde “Cinsiyet Tarafsız Ebeveynlik” Tartışmaları

Abstract

Feminist hareketin başlangıç yıllarında kadın ve erkek arasındaki farklılığın biyolojik cinsiyet temelli açıklandığı görülmektedir. Ayrıca cinslerin birbirlerine olan eşitsiz konumlarının doğal olan biyolojik cinsiyet farklılıklarına bağlanması eleştirilmiş ve kadın sorunsalı Aydınlanma felsefesinin uzanımı olarak “doğal haklar” perspektifinden çözümlenmeye çalışılmıştır. 1970’li yıllara gelindiğinde feminist bakış açısı “toplumsal cinsiyet (gender)” kavramına yönelmiş, farklılıkların cinsiyetle (sex) açıklanmasına itiraz edilmiştir. Toplumsal cinsiyet perspektifi, kadın/erkek olmayı ve aralarındaki farklılıkları birbirleri üzerinden tanımlayan, inşa edilmiş bir anlam dizgesini sorgulamaya imkân sağlamıştır. Feminist teoride ister cinsiyet isterse toplumsal cinsiyet merkezli açıklamaların görünür farklılıklarına rağmen kadın ve erkek şeklinde ikili bir kategorilendirmeyi devam ettirdikleri görülmektedir. Feminist söylemdeki bu birliktelik 1980’lere doğru yeni tartışmaları doğurmuştur çünkü toplumsal cinsiyet kategorileri de sorgulanır hale gelmiştir. Feminist teori için zaman, ikili düşünme biçimlerinin terkine böylece queer söylemlere doğru akmaya başlamıştır.