“Kitle kaynaklı çeviri” [“crowdsourced translation”] ile çeviriye ilişkin kavramların ve rollerin yeniden tanımlanması

Abstract

Hızla gelişen ve değişen dünyada neredeyse her alana nüfuz eden teknoloji, çeviri alanında da makine çevirisi ve çeşitli çeviri araçlarının da içinde bulunduğu çeviri teknolojileri ile değişen koşullara uygun çözümler sunmuş ve çeviride yeni uygulamalara ortam sağlamıştır. Çeviri hizmeti sunan ya da çeviri hizmetine ihtiyaç duyan firmaların çevrimiçi gruplardan/bireylerden gönüllü ya da ücret karşılığı aldığı çeviri fikirlerinden yararlandığı “kitle kaynaklı çeviri” [crowdsourced translation], son yıllarda teknolojinin sunduğu bu uygulamalardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Eğitim, pazarlama, medikal ve teknik alanlar gibi birçok alanda çeşitli amaçlarla yararlanılan “kitle kaynaklı çeviri”nin özellikle yerelleştirme stratejilerine sıklıkla ihtiyaç duyan ticari şirketler ya da ticari olmayan kuruluşlar tarafından sağladığı kolaylıklar nedeniyle bir tercih sebebi haline geldiğini söylemek mümkündür. Günümüz iletişim ya da pazarlama stratejilerinin boyut değiştirdiği ve iletişimin/pazarlamanın, alıcının (okur/izleyici/kullanıcı) bizzat kendisinin dahil edilerek yapıldığı bu yeni ortam, yerelleştirme sürecinde de “kitle kaynaklı çeviri” sayesinde bizzat alıcının kendisinden yararlanmaktadır. Bu çalışmada, bir “insan makine çevirisi” görevi üstlenen “kitle kaynaklı çeviri” Skopos Kuramı çerçevesinde ele alınacaktır. Bu bağlamda “kitle kaynaklı çeviri” ile kimliklerin nasıl iç içe geçtiği, dijital araçların gelişimi ile birlikte çeviriye dair tanımlar, roller ve süreçlerde nasıl değişimler yaşandığı/yaşanacağı, bunların muhtemel avantaj ve riskleri ve bu değişimlerin etkisinde ortaya çıkması muhtemel yeni kavramlar tartışılacaktır.