Konya İç Kalesi’nin Fiziki ve Sosyal Yapısı

Abstract

Konya İç Kalesi’nin Fiziki ve Sosyal Yapısı olarak belirlenen tez konusunda, Türk Dönemi’nde Konya İç Kalesi’ndeki şehirleşme ve iskân durumunu inceleyerek, Alaeddin Tepesi’nin merkezi konumunu vurgulayacak, yapılaşmanın tarihî sürecini ortaya koyacaktır. Bu tez iki bölümden oluşmaktadır. Ana kaynağı arşiv kayıtlarıdır. Tezin birinci bölümü Konya’nın tarihçesini ve şehrinin Alaeddin Tepesi merkezli fiziki yapılanması ve şehri koruyan savunma yapılarına ilişkin bilgi verilmiştir. Konya’da Alaeddin Tepesi Merkezli Fiziki Yapılanma başlıklı birinci bölümde Alaeddin Tepesi’ndeki Konya Şehrini Koruyan Savunma Yapıları altında “Gevale Kalesi”, “Alaeddin Tepesi’ni saran iki sur”, “Ahmedek Kalesi” olarak üç başlıkta incelenmiştir. Bu bölümde Konya şehrinin fiziki yapısı ise, “Konya İç Kalesi’ndeki Mahalleler”, “İç Kale’de Cadde, Sokak ve Sur Kapıları”, “İç Kale’de Suyun Temini” ve “İç Kale’de Dinî, İdarî ve Kültürel Yapıları” başlığı da kendi içerisinde “Müslümanlara Ait Dinî Yapılar” ve “İç Kale’de Hristiyanlara Ait Dinî Yapılar” olarak ayrılmıştır. İç Kale’deki fiziki yapılanma içerisinde olan “Eğitim Kurumları”, “İç Kale’deki İmalathane ve Ticarî Yapılar”, “İç Kale’nin Hemen Dışındaki Ticarî Yapılar” ve “Meydanlar ve Yeşil Alanlar” olarak on başlık altında incelenmiştir. İkinci bölümün konusu, Konya “İç Kale’de Sosyal Hayat” başlığı altında incelenmiştir. Bu bölümde Konya İç Kale suru içerisinde yaşayan sakinlerin şehirli olma bilinçleri, toplumsal düzen kurallarına uygun biçimde mahalle yaşantısına etkileri ve sosyal hayattaki ilişkileri incelenmiştir. Bu bölümde sosyal hayatta dair ilişkiler, “İç Kale’de Müslüman ve Gayrimüslimler”, “İç Kale’deki Mahallelilerin Demografik Yapısı” mahalle kültürü, Müslüman ve Gayrimüslim toplumun bir arada yaşamasına dair bilgiler bu başlık altında incelenmiştir. Sosyal bir kurum olan vakıflar ise “İç Kale’de Vakıflar” başlığında işlenmiştir. Sosyal hayat içerisinde aile oluşumuna dair değerlendirmeler, “Konya İç Kale’de Aile” başlığı altında evlilik, nişan, nafaka, mihr, boşanma, vasi ve miras konuları incelenmiştir. Toplumun düzenini bozan evlilik dışı ilişkiler, taciz, darp, küfür, hırsızlık, öldürme ve yaralama konuları “İç Kale’de İşlenen Suçlar”, başlığı altında ele alınmıştır.