Yetişkinlerde Kan Alma Sırasında Sanal Gerçeklik Gözlüğü Kullanımının Ağrı ve Kaygı Üzerine Etkisi

Abstract

Bu araştırma, kan alma sırasında sanal gerçeklik gözlüğü kullanımının ağrı ve kaygı üzerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmış, randomize kontrollü, deneysel tasarımdadır. Araştırma Şubat 2022 – Haziran 2022 tarihleri arasında Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Hastanesi’nde yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemini G-power analizine göre belirlenmiş 38 deney 38 kontrol olmak üzere toplam 76 hasta oluşturmuştur. Hastalar blok randomizasyon yöntemiyle gruplara atanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Sosyodemografik ve Tanıtıcı Özellikler Anket Formu’’, “Görsel Analog Skala (VAS)” ve “Durumluk Kaygı Ölçeği (STAI-I)” kullanılmıştır. Deney grubuna kan alma işlemi sırasında sanal gerçeklik gözlüğü ile doğa görüntüleri izlettirilirken, kontrol grubuna sadece rutin kan alma işlemi yapılmıştır. İşlem öncesinde ve sonrasında her iki gruptaki hastalara STAI-I ve işlem sırasında sadece VAS uygulanmıştır. Verilerin analizinde, tanımlayıcı istatistikler için sayı, yüzde, ortalama ve standart sapma ve grupların tanımlayıcı özellikler yönünden homojenliğinin karşılaştırılmasında ki-kare analizi kullanılmıştır. Sayısal değişkenler için iki grup karşılaştırılmasında Mann-Whitney U testi, gruplar arası ve gruplar içi değişkenler için varyans analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda, sanal gerçeklik gözlüğü kullanan deney grubunun VAS puan ortalamalarının ve STAI-I puan ortalamalarının kontrol grubuna göre istatiksel olarak anlamlı bir şekilde daha düşük olduğu bulunmuştur (p<0,05). Bu sonuçlar doğrultusunda, kan alma gibi invaziv işlemler sırasında sanal gerçeklik gözlüğü kullanmanın ağrı ve kaygı düzeylerini düşürmede etkili olduğu söylenebilir.