Ergenlerin Gelecek Beklentileri İle Duygusal Özerklik ve Psikolojik Sağlamlıkları Arasındaki İlişki

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ergenlerin gelecek beklentileri ile duygusal özerklik ve psikolojik sağlamlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırma kapsamında aynı zamanda bu temel özellikleri bazı demografik değişkenlerin etkileme durumu da incelenmiştir. Bu amaç doğrultusunda çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli uygulanmıştır. Araştırmanın genel evreni 14-17 yaş arasında tipik gelişim özellikleri gösteren ergenlerdir. Araştırmanın örneklemi 2022-2023 eğitim-öğretim dönemi içinde Konya ve Ankara’daki liselerde öğrenim gören ergenlerdir. Araştırmanın çalışma grubunun seçiminde amaçlı örnekleme yöntemlerinden ‘benzeşik homojen’ örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Verilerin elde edilmesinde Kişisel Bilgi Formu, Ergen Gelecek Beklentileri Ölçeği, Duygusal Özerklik Ölçeği ve Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin frekans, ortalama, standart sapma değerleri ayrı tablolar halinde düzenlenmiştir. Ergenlerin demografik değişkenlerine göre gelecek beklentileri, duygusal özerklikleri ve psikolojik sağlamlık düzeyleri, t testi ile analiz edilmiştir. Gruplar arasında anlamlı düzeyde farklılaşmanın olup olmadığını test etmek amacıyla Anova testi yapılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler sonucunda ergenlerin gelecek beklentilerinin, duygusal özerkliklerinin ve psikolojik sağlamlık değerlerinin cinsiyet, yaş, sınıf ve algılanan anne baba kavga etme durumları ve travma yaşantıları değişkenlerine göre anlamlı olarak farklılaştığı saptanmıştır. Ergenlerin gelecek beklentileri, duygusal özerklik ve psikolojik sağlamlıkları cinsiyete ve sınıf değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Erkek erkeklerin psikolojik sağlamlık düzeyleri kız ergenlere göre daha yüksektir. Özel lise öğrencilerinin psikolojik sağlamlık ortalamaları meslek lisesi öğrencilerinden anlamlı olarak daha yüksektir. Annesi üniversite mezunu olan ergenlerin psikolojik sağlamlık ortalamaları daha yüksektir. Anne babası birlikte yaşayan gençlerin gelecek beklentisi ortalamaları anne babası ayrı yaşayan veya anne/babası vefat eden ergenlere göre daha yüksektir. Araştırma sonunda ergenlerin gelecek beklentileri, duygusal özerklik ve psikolojik sağlamlıklarına ilişkin öneriler sunulmuştur.