Tip 1 Diyabetli Çocuklarda Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının ve Öz-Bakım Gücünün Çocuğun Hastalığa Yönelik Tutumuna Etkisinin İncelenmesi

Abstract

Çalışmada Tip 1 Diyabetli Çocuklarda Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının ve Öz-Bakım Gücünün, Çocuğun Hastalığa Yönelik Tutumuna Etkisinin incelenmesi amaçlandı. Çalışma tanımlayıcı ve ilişki arayıcı türde bir araştırmadır. Çalışma 20 Haziran 2022 – 20 Kasım 2022 tarihleri arasında Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Hastanesi’nde yürütüldü. KTO Karatay Üniversitesi Tıp Fakültesi İlaç ve Tıbbi Cihaz Dışı Araştırmalar Etik Kurul’ undan etik onay alındı. Tip 1 DM tanısı konmuş 12 ile 18 yaş aralığındaki çocuk hastalar çalışmanın evrenini oluşturdu. Örneklem büyüklüğü öz-bakım gücü ölçeği toplam puanı üzerinden güç %80, yanılma payı 0.05 olarak hesaplandığında 128 kişi olması gerektiği bulundu. Araştırmanın verileri Çocuk ve Aile Tanıtım Formu, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği, Çocuğun Hastalığına Yönelik Tutum Ölçeği ve Öz Bakım Gücü Ölçeği ile toplandı. Araştırmada kategorik ve sürekli değişkenler için tanımlayıcı istatistiklerin yanı sıra Kolmogorov Simirnov, Shapiro-Wilk, Spearman Korelasyon Katsayısı, Regresyon analizleri yapıldı. p<0,05 düzeyi istatistik olarak anlamlı kabul edildi. Tip 1 DM’lu çocukların kendi hastalığına yönelik tutumunun nötr olduğu (2,77±0,55) bulundu. Tip 1 DM’li sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının orta düzeyde olduğu (111,59±5,64), çocukların sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının çocuğun hastalığına yönelik tutumuna etkisi olmadığı ancak düşük düzeyde pozitif bir ilişkisinin olduğu bulundu. Tip 1 DM’li çocukların öz bakım gücünün orta düzeyde olduğu (69,42±24,01), öz bakım gücü ile çocuğun kendi hastalığına yönelik tutumu arasında negatif yönde, anlamlı ve orta düzeyde ilişki olduğu bulundu. Aynı zamanda çocukların öz bakım gücünün, çocuğun kendi hastalığına yönelik tutumu üzerinde etkisi vardır. Sonuç olarak; Tip 1 DM’li çocukların kendi hastalığa yönelik olumlu tutum geliştirebilmesi için sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının ve öz bakım gücünün desteklenmesi önemlidir.