İşitme Kayıplı Çocuklarda Görsel Algının Değerlendirilmesi

Abstract

İşitme kayıplı çocuklar, çevreden gelen işitsel uyaranları alamadığından ya da almada zorluk yaşadığından, görme duyusuna normal işitenlerden daha fazla ihtiyaç duymaktadırlar. Ayrıca, işitme kayıplı çocukların görsel algı becerilerinin, okuma, konuşma ve dil gelişimi ile akademik başarılarında önemli olduğu bilinmektedir. Dolayısıyla, işitme kayıplı çocuklarda görsel algının değerlendirilmesi, geliştirilmesi ve desteklenmesi önemlidir. Bu tez çalışmasının amacı, işitme kayıplı ve normal işiten çocukları görsel algı becerileri yönünden karşılaştırmak ve işitme kayıplılarda yaş, cinsiyet, işitme kaybı derecesi, eğitime başlama yaşı, implant/işitme cihazı kullanım durumu ve implant/işitme cihazı kullanmaya başlama yaşı gibi faktörlerin görsel algı becerilerine olan etkisini belirlemektir. Tarama modeline uygun olarak yürütülen çalışma, farklı özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine devam eden işitme kayıplı (n=35) ve örgün eğitime devam eden normal işiten (n=43), 4-8 yaşları arasındaki çocuklara Frostig görsel algı testi uygulanarak gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda, işitme kayıplı ve normal işiten çocukların şekil-zemin ayrımı becerileri arasında işiten grubun lehine istatistiksel olarak önemli farklılık belirlenmiştir. Diğer beceriler yönünden işiten ve işitme kayıplı çocuklar arasında önemli bir farklılık belirlenmemiştir. İşitme kayıplı çocukların bazı görsel algı becerilerine kronolojik yaş ve eğitime ve implant/işitme cihazı kullanmaya başlama yaşlarının istatistiksel olarak anlamlı etkisi olmuş ancak, diğer faktörler görsel algı becerilerinde istatistiksel açıdan önemli bir etki oluşturmamıştır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda işitme kayıplılarda görsel algı ile ilgili çalışmalar yapan araştırmacılar ile eğitim ve rehabilitasyon alanında çalışanlara önerilerde bulunulmuştur.