İşitme Kayıplı Bireylerin Ebeveynlerine Yönelik Aile Eğitim Programı Uygulaması Ve Programın Ebeveynler Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi

Abstract

Çocuklar yaşamın ilk yıllarını öncelikle bir aile ortamında geçirdikleri için evde alınan eğitim, sonraki yılların temelini oluşturmaktadır. Bu bakımdan ailenin eğitimiyle çocuğun gelişimi arasında doğru orantı vardır. Bir aile eğitimi uygulaması olan bu çalışma, işitme kayıplı bireye sahip ebeveynlerin, ebeveynlik becerilerini ve bilgilerini geliştirmesi, çocuklarının gelişimini desteklemesi ve karşılaşılan sorunlarla başa çıkabilme yöntemlerini keşfetmesi, aile yapısını güçlendirmesi ve aile üyelerinin daha sağlıklı ve mutlu olmalarını sağlayacak bilgi ve becerileri kazandırması açısından önemlidir. Çalışmanın amacı; işitme kayıplı çocuğa sahip ebeveynlerin sorun ve ihtiyaç analizlerinin yapılarak, analiz sonuçları doğrultusunda aile eğitim programının içeriklerinin oluşturulup uygulanması ve program öncesi-sonrası ailelerden alınan bilgilerin değerlendirilerek aile eğitim programının ebeveynler üzerine etkisinin incelenmesidir. Çalışma, gönüllü olarak katılım sağlayan işitme kayıplı çocuğa sahip 10 ebeveynle gerçekleştirilmiştir. Ebeveynler 7 ayrı kategoriden oluşan toplam 10 oturumluk bir eğitime katılmışlardır. Eğitimin etkinliğini ölçmek amacıyla Aile Eğitimi Programı Değerlendirme Formu, her kategori için ayrı ayrı oluşturulan sorularla her eğitim oturumundan önce ve sonra ebeveynlere uygulanmıştır. Gerçekleştirilen aile eğitimi programına katılan ebeveynlerden çoğunu anneler ve eğitim düzeyi daha düşük bireyler oluşturmaktadır. Ancak, uygulanan aile eğitimi programı sonucunda ebeveynlerin eğitim durumlarıyla bu eğitimden sağladıkları yarar arasında pozitif korelasyon olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Aile eğitimi sonucunda ilk test ile son test arasında anlamlı bir fark olduğu bulunmuştur. Bu sayede aile eğitimi uygulamasının başarılı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu çalışmayla bilimsel temelli ve ailelerin tüm ihtiyaçlarını karşılayan aile eğitimi programı uygulamasının önemi ve yarattığı etkiler konusunda önemli bilimsel sonuçlara ulaşılmıştır. Bu çalışma sonucunda, hazırlanan aile eğitim programının kullanılabilirliği ve ebeveynler üzerindeki etkisine yönelik literatür katkısı sağlanmıştır.