0-18 Yaş Arası Öğrenciler ve Özel Eğitim Öğrencilerinde Akran Zorbalığına Kısa Bir Bakış

Abstract

Saldırganlığın bir türü olan zorbalık, günümüzde her yaş gruptan öğrencinin karşılaşabileceği, kasıtlı ve sürekli olarak ortaya çıkabilen bir durumdur. Fiziksel, sosyal ve psikolojik olarak karşısındaki bireye ya da güçsüz olan bireylere istediklerini yaptırmak amacıyla tekrarlı yapılan sözlü/fiziksel davranışlardır. Literatürde yapılan çalışmalarda akran zorbalığının, 0-18 yaş arası ve özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilerin gelişimine olumsuz yansıdığı görülmektedir. Akran zorbalığının çocuklar ve ergenler üzerine psikolojik ve sosyolojik anlamda yansımaları yaşamın diğer dönemlerinde de devam etmektedir. Özellikle eğitim anlayışında meydana gelen önemli değişiklikler ile yetersizliği olan bireylerin sağlıklı nitelendirilebilecek akranlarının olumsuz davranış ve tutumlarına maruz kalması, normal gelişimi sürecini etkilemektedir. Akran zorbalığının önüne geçilemediği takdirde sonuçların ciddiyeti çocuklarda gelişen; okul fobisi, depresyon, düşen okul performansı, okulu sevmeme, kaygı, benlik saygısında azalma; kendini yalnız, değersiz ve dışlanmış hissetme durumları ile sonuçlanabilmektedir. Bu derlemede 0-18 yaş arası ve özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin karşılaştığı akran zorbalığının temel özellikleri, hangi yaş grubunda nasıl değişim gösterdiğini incelenmiştir. Araştırma sonucunda, engel ya da başka bir risk faktörü varlığında zorbalığın her yaştan bireyde görülebileceği ve sonuçlarının ciddi olabileceği görülmüştür. Akran zorbalığı ile mücadele için eğitimciler ve aileler tarafından çocukların korunmasına yönelik gerekli farkındalığın sağlanması ve kazandırılması önerilmektedir.