Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Öğrencilerinin Meme Kanseri ve Kendi Kendine Meme Muayenesine Yönelik Sağlık İnançları ve Meme Kanseri Korkusu

Abstract

Amaç: Bu çalışma sağlık bilimleri yüksekokulu öğrencilerinin meme kanseri ve kendi kendine meme muayenesine (KKMM) ilişkin inançlarını ve öğrencilerin meme kanseri korkusunu belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-ilişki arayıcı bir araştırmadır. Araştırmanın evrenini, bir üniversitenin sağlık bilimleri yüksekokulunda 2020-2021 yarı yılı bahar döneminde eğitim gören kadın öğrenciler oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini ise, gelişi güzel örnekleme yöntemi kullanılarak seçilmiş 446 öğrenci oluşturmuştur. Veriler, 1 Mart-30 Mayıs 2021 tarihinde, sosyodemografik ve tanıtıcı özellikler formu, Champion Sağlık İnanç Modeli Ölçeği ve Meme Kanseri Korku Ölçeği (MKKÖ) kullanılarak toplanmıştır. Veriler SPSS programında analiz edilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin yarısına yakını (%46,2) hemşirelik bölümünde eğitim görmekte olup, çalışmaya katılan tüm öğrencilerin %31’i birinci sınıf, %31’i ikinci sınıf öğrencisidir. Öğrencilerin %42,2’sinin KKMM’ni hiç yapmadığı belirlenmiştir. Bölümler arasında KKMM’ni düzenli olarak yapma ve yapmama durumu farklılık göstermektedir(p<0,05). Öğrencilerden KKMM’ni düzenli olarak yapanların hiç yapmayanlara göre ve öğrencilerin sınıf düzeyine göre; yarar, güven, engeller ve sağlık motivasyonu algısı alt boyut puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık vardır (p<0,05). Ailede meme kanseri öyküsü olanların olmayanlara göre ve daha önce memeleri ile ilgili sağlık sorunları yaşayanların yaşamayanlara göre duyarlılık algısı puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık vardır (p<0,05). Öğrencilerin MKKÖ puan ortalamaları 23,57±8,73 olup, MKKÖ puan ortalamaları ile duyarlılık, ciddiyet ve engel algısı puan ortalamaları arasında pozitif yönde, güçlü ve anlamlı bir ilişki vardır (p<0,05). Sonuç ve Öneriler: Hemşirelik öğrencilerinin diğer bölümlere göre daha yüksek oranda ayda bir KKMM yaptığı bulunmuştur. Öğrencilerin KKMM’ni düzenli olarak yapanların hiç yapmayanlara göre; yarar, güven, sağlık motivasyonu algısı yüksek olup, engel algıları daha düşüktür. Sınıf düzeyi arttıkça, yarar algısı, güven, sağlık motivasyonu artmakta ve engel algıları düşmektedir. Öğrencilerin meme kanseri korkusu orta düzeydedir ve meme kanseri korkusu duyarlılık, ciddiyet ve engel algılarını etkilemektedir. Bu sonuçlar doğrultusunda, KKMM’nin sağlık inançlarını etkilediği görülmektedir. Öğrencilere yönelik müfredat programlarına sağlığı koruma davranışlarına ilişkin eğitimlerin eklenmesi önerilmektedir.