Anayasa Mahkemesinin Bireysel Başvuru Kararları Çerçevesinde Adil Yargılanma Hakkı

Abstract

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. Maddesinde yeralan Adil yargılanma hakkı, temel hak ve hürriyetler kapsamında birçok ülkenin hukuk sisteminde mevcut olduğu gibi ülkemiz nezdinde de anayasal bağlamda düzenleme alanı bulmuştur. Adil yargılanma hakkının korunması kapsamında Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi doğrultusunda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine yapılan başvurular neticesinde koruma alanı oluşmakta ve Türkiye Cumhuriyeti anılan sözleşmede taraf olarak yer almaktadır. Ayrıca Anayasa Mahkemesine yapılmakta olan Bireysel Başvuru Yolu ile adil yargılanma hakkı anayasal koruma altına alınmıştır. Hakkın amacı insan hakları gözetilerek yürütülen yargılama mekanizmasının işlevsel olmasını sağlamaktır. Çalışmanın ilk bölümünde, adil yargılanma hakkı kavramsal olarak incelenirken, hakkın niteliği ve bireysel başvuru yolu da incelenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde, adil yargılanma hakkının unsurları tek tek ele alınarak, Anayasa Mahkemesine yapılan bireysel başvurular neticesinde ortaya çıkan içtihatları değerlendirilerek bir inceleme alanı oluşturulmuştur. Çalışmanın sonuç bölümünde ise, bilimsel çalışmalar ve hukuk sisteminde ki uygulamalar gözetilerek adil yargılanma hakkının ihlalinin önlenmesi hususunda değerlendirmeler yapılmıştır.