Soruşturmanın Gizliliği ve Lekelenmeme Hakkı

Abstract

Türk Ceza Muhakemesi, soruşturma ve kovuşturma olmak üzere iki evreye ayrılmış bulunmaktadır. Ceza muhakemesinde temel amaç maddi gerçeğin ortaya çıkartılabilmesidir. Ancak muhakeme bu amacı gerçekleştirirken, hukuk devleti ilkesine de bağlı kalmak mecburiyetindedir. Bu anlamda hem soruşturma evresi, hem de kovuşturma evresi genelinde geçerli olan ilkeler bulunmaktadır. Hukuk devleti ilkesini gerçekleştirebilmek adına bu ilkelerin doğru uygulanabilmesi, kişi hak ve hürriyetleri bakımından büyük önem arz etmektedir. Hukuk devleti olarak tanımlanan ideal bir devlet olma yolu kişilerin sahip olduğu hak ve özgürlüklerin korunmasından geçer. Bu hak ve özgürlüklerden bir tanesi de lekelenmeme hakkıdır ki, bu hakkın ihlal edilmemesi açısından çok önemli olan gizlilik ilkesini soruşturma evresi bünyesinde barındırmaktadır. Zira adli vakıaların toplum nezdinde uyandırdığı merak ve daha suçluluğu mahkeme kararı ile sabit olmasa bile soruşturma işlemlerinin duyulmasının toplum nezdinde oluşturabileceği ön yargı göz önünde bulundurulduğunda, bu iki kavram arasındaki ilişki daha anlamlı bir hal almaktadır. Soruşturmanın gizliliği ilkesinin etkin biçimde uygulanması; insan onuru, adil yargılanma hakkı ve bu kapsamda masumiyet karinesi ile yakından ilişkili olan lekelenmeme hakkının ihlal edilmemesi bakımından bir güvence olarak karşımıza çıkmaktadır.