Özel Hukukta İşçinin Kişiliğinin Korunması

Abstract

İş hayatının her aşamasında veya her mevkide istihdam edilen işçilerin kişilik hakkı ihlalleri ile karşılaşılabilmektedir. Günümüzde ise bu husus teknolojik ve sosyal gelişmelerle birlikte çok daha karmaşık bir hal almış; işçinin kişilik hakkına müdahale çok daha yaygın bir hale gelmiştir. Bu nedenle işçi kişiliğinin korunması günümüzde çok daha önem kazanmıştır. Bu çalışmamın temelini özel hukuk alanındaki düzenlemeler kapsamında işçinin kişiliğinin korunması oluşturmaktadır. Çalışmamda öncelikle temel kavramlar niteliğindeki kişi, kişilik ve kişilik hakkı kavramları üzerinde durulacaktır. Sonrasında kişilik haklarının nitelikleri, içeriği ve kişiliğin korunmasına ilişkin kanuni düzenlemeler incelenecektir. Üçüncü bölümde iş sözleşmesi kavramına ilişkin açıklamalara yer verilerek işçinin kişilik hakları üzerindeki etkisi dikkate alınarak iş sözleşmesinin bağımlılık unsuru üzerinde durulacaktır. İşçinin işverene karşı borçları kapsamında yer alan işçinin işverene karşı itaat borcu ile işverenin işçiye karşı borçları kapsamında yer alan işverenin işçiyi gözetme, eşit davranma ve ayrımcılık yasağı borçları ile işçinin kişilik hakkının korunması arasındaki ilişki açısından konu ele alınacaktır. Özellikle işverenin işçiyi gözetme borcu kapsamında işçinin kişisel verileri ile iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınması açısından işçinin kişiliğinin korunması konularına yer verilecektir. Uygulamada oldukça sık karşılaşılan işverenin işçiye müdahale halleri, işçinin kişilik haklarına müdahale açısından değerlendirilecektir. Son olarak işveren tarafından işçinin kişilik haklarına müdahalesinin hukuksal sonuçları, yaptırımları ve işçinin hakları konularına yer verilecektir. Çalışmamda önemli Yargıtay kararları ile doktrindeki görüşler de yer alacaktır. Konu özel hukuk alanı ile sınırlandırılarak, kamu hukukuna ilişkin yönleri kapsam dışı bırakılacaktır.