Elektrik Piyasasında Fiyat Tahmin Modelleri

Abstract

Elektrik fiyatlarının belirlenmesinde etkili olan dinamiklerin ve fiyatın tahmininde kullanılabilen bir sistem ya da model hazırlanması, üreticiler ve tüketiciler tarafından oldukça önem verilen bir konudur. Bu çalışmada, elektrik piyasasında fiyat tahmin modellerinin ayrıntılı bir şekilde incelenmesi ve Türkiye elektrik piyasasında fiyat tahmini çalışmaları ile yapılmış bir uygulamanın değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Bu kapsamda çalışmanın ilk bölümünde elektrik üretim sistemleri, elektrik piyasaları ve elektriğin kullanımına sunulması konusunda hazırlayıcı bilgiler sunularak kavramsal bir çerçeve çizilmiştir. İkinci bölümde elektrik piyasasında fiyatlandırma modellerinden gün öncesi piyasası ve gün içi piyasasından bahsedilmiş Türkiye’de fiyatlandırma sistemleri incelenmiştir. Çalışmanın üçüncü ve son bölümünde ise, fiyat tahmininde başlıca yöntemler, Türkiye için yapılmış çalışma örnekleri ve Türkiye elektrik piyasasında fiyat tahmini uygulamasına bir örnek sunulmuştur. Çalışmanın sonunda, elektrik piyasasında elektrik fiyatının geleceğe yönelik tahmin edilmesinde, yapay sinir ağı temelli modellerin etkinlikle kullanılabileceği ancak, geleceğe yönelik fiyat tahmini yapmak üzere tasarlanan YSA temelli modelin eğitilmesinde zaman serilerini içeren verilerin büyük önemi olduğu belirlenmiştir. Bu kapsamda modelde hangi nitelikteki ve hangi dönemi içeren veri setinin kullanılacağının belirlenmesi modelin etkinliği üzerinde önemli bir rol oynadığı dolayısıyla oluşturulan modelde değişkenlerin ve parametrelerin çok iyi belirlenmesine ihtiyaç duyulduğu değerlendirilmektedir.