Aile İçi Çocuk İhmali ve İstismarı Konusunda Ebeveynlerin Farkındalık Düzeylerinin İncelenmesi

Abstract

Çocuk istismarı ve ihmali, dünya üzerinde yaşanan evrensel bir problemdir. Bu olgu her yaşta insan bedeni üzerinde fiziksel ve ruhsal olarak olumsuz etkiler bıraktığından çocuğun, ihmal ve istismar olgusunu deneyimlememiş olması gerekmektedir. Bu nedenle çocukluk döneminde istismar ve ihmal olgusunun yaşanılması, çocuk üzerinde onarılması mümkün olmayan izler bırakmaktadır. Çocuğun doğmasıyla birlikte, çocuğun bakımı ve korunmasından sorumlu olan bireyler çocuk istismarı ve ihmali konusunda bilinçli olmalıdır. Bu çalışmayla ebeveynlerin çocuk ihmali ve istismarına karşı bilinç düzeyleri ortaya konularak, çocuk ihmali ve istismarına yönelik aldıkları önlemler belirlenmiş, çocuk ihmali ve istismarıyla ebeveynlerin farkındalık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu araştırma çocuk istismarı ve ihmalinin görünürlüğünün ve konuşulabilirliğinin arttırılmasına yönelik algı oluşturulması açısından ve ebeveynlerde farkındalık oluşturulması açısından önemlidir. Araştırmanın çalışma grubunu Tokat ilinde yaşayan 18 yaşını doldurmuş evli, 4-6 yaş grubu çocuğu olan 483 kadın ve erkek bireyler oluşturmaktadır. Bu çalışmada, bireylerin ‘istismar’ ve ‘ihmal’ sorununa bakış açılarını öğrenmek, bu konudaki farkındalıklarını değerlendirmek ve çözümü konusunda önerileri alınarak değerlendirilmiştir. Ebeveynlerin çocuk istismarı ve ihmaline karşı farkındalık düzeylerinin incelenmesi, istismar farkındalıkları ve farkındalık düzeylerinin yaş, anne baba eğitim durumu, istismar ve ihmal konusunda bilgi sahibi olmaları gibi bazı değişkenlerle olan ilişkisi incelenmiştir. Bu hedefe ulaşmak için çalışmada veri toplamak amacıyla hazırlanan Demografik Bilgi Formu kullanılmış, ebeveynlerin çocuk ihmali ve istismarıyla ilgili farkındalık düzeylerini belirlemek için de Ebeveynlere Yönelik İstismar Ölçeği kullanılmıştır. Veri setinin normal dağılıma uyumu Kolmogorov-Smirnov testi ile incelenmiş araştırmada, parametrik hipotez testleri olan t testi, Anova ve Tukey testi kullanılmıştır. Bu araştırma ile ebeveynlerin çocuk ihmali ve istismarına karşı bilgi sahibi olmaları sağlanarak ebeveynlerin tedirginlik düzeylerinin azaltılması ve doğru önlem almaları amacıyla geleceğe ışık tutacağı öngörülmektedir. Bu çalışmada, ebeveynlerin çocuk ihmali ve istismarına yönelik farkındalıklarının cinsiyet, yaş, eğitim durumu, gelir düzeyi, çalışma durumu ve ebeveynlerin çocuk ihmali ve istismarı konusunda eğitim alma durumlarına göre bir farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Bu çalışmanın sonucunda ebeveynlerin çocuk ihmal ve istismarı konusundaki farkındalıklarını belirlemeye yönelik tutumlarının değerlendirilmesi çalışılmıştır.