Türkiye'de çocuk istihdamı: Belirleyicileri, sorunları ve çözüm önerileri / Children's employment in Turkey: the determi̇nants, problems andsolutions

Abstract

Çocuk işçiliğinin tüm dünyada özellikle gelişmekte olan ülkelerde doğurduğu sonuçlar her zaman iktisadi literatürün önemli bir konusu olmuştur. Bu konuya bu kadar ilgi gösterilmesinin sebebi çocuk işgücünün artmasından kaynaklı meydana gelen olumsuz sonuçlardır. Küreselleşme ve sahip olunan ucuz işgücü kaynaklarının getirisini artan oranda içselleştirme niyetli gelişmekte olan ülkelerin varlığı ile beraber bu sorun giderek daha ciddi boyutlara ulaşmıştır. Yeni gelişen ekonomisi, yetersiz denetim şartları ve genç nüfusu ile Türkiye Cumhuriyetinde de çocuk işgücünün kayda değer yer tuttuğu ülkeler arasındadır. Bu araştırmanın odak noktası olan çocuk işgücü sorunu; Türkiye'de sosyal kalkınmanın sağlanabilmesi için gereken en önemli engellerden biridir. Bu sorunun çözümü için bir yandan yoksulluk ortadan kaldırılmaya çalışılırken, diğer yandan da eğitimin ülke genelinde yaygınlaştırılmasının gerekliliği önemini korumaktadır. Bu çerçeve de çalışmanın amacı Türkiye'de çocuk işgücü sorunu ile mücadele için bir çözüm önerisi oluşturmaktır. Bu öneriler dünya karşılaştırılması ile desteklenmiştir. Bu çalışmada öncelikle iktisat teorilerinin istihdam ile ilgili temel tanım ve kavramlarına yer verilerek genel bir çerçeve çizilmiş, ardından çocuk işgücü tarihsel evrim içerisinde ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir. Türkiye'nin çocuk işsizliği ve istihdam yapısı TÜİK verileriyle değerlendirilmiş ve kalkınma planlarında yer alan istihdam politikaları ile AB'ye uyum sürecinde yeniden yapılandırılan İŞKUR'ca yürütülen aktif ve pasif istihdam politikalarına yer verilmiştir. Güncel verilerin kısıtlılığı araştırmanın TÜİK 2012 yılı verileri ile sınırlandırılmasına neden olmuştur. Ayrıca Türkiye'de kayıt dışı istihdam olduğundan net bir sonuç elde edilememiştir. Çocuk istihdamının mercek altına alındığı bu çalışmada bütün ekonomik ve sosyal sorunlarda olduğu gibi tek bir anahtar çözümün olmadığı kanısına varılmış ve sorunun farklı açılardan ele alınması gerektiğinin altı çizilmiştir.

Consequences of child labour all over the world, especially in developing countries, has been an important subject in financial literature. Adverse outcomes of increasing child labour force is the reason of that interest. Globalization, and aims to internalize the gainings of cheap labour force in developing countries aggravate that problem even further. Turkish Republic; with its developing economy, inadequate audit standards, and young population, has a remarkable child labour force. This study focuses on the problem of child labour force as an obstacle to the social progress in Turkey. In order to solve that problem, both the abolishment of poverty, and extensification of education is necessary. In this respect, the aim of this study is to offer a suggestion that would enable tackling with the problem of child labour force in Turkey. These suggestions are supported with comparisons around the world. Firstly, this study presents a general framework about main definitions and terminology of employment theories; then historically analyses child labour force. Data about child labour force, and employment structure of Turkey are taken from TUIK, and active and passive employment policies of ISKUR, which have been restructured during EU harmonization process, are also dealt with. Because of the restricted actual data, this study is limited with TUIK data of 2012. Additionally, as a result of unrecorded employment in Turkey, no accurate result is received. This study, focusing on child employment, suggests that there is no single solution for this problem, as in all economic and social problems. Therefore, child employment problem should be approached from different perspectives.