İbni Haldun Perspektifinden Kent Kimliğini Anlamak

Abstract

Kimlik bir kişinin, kentin, toplumun kendisini nasıl tanımladığını açıklayan temel bir kavramdır. Kimlik kente anlam katarak ona değer atfetmektedir. Kimlik bir kentin imgesi, sembolü ve vücut bulmuş halidir. Kent kimliği ise bir kentin niteliklerini, benzer ve farklı yönlerini açıklamakta kullanılan bir kavramdır. Kent kimliği bir kentin çekirdeği konumundadır. Kentin tüm boyutlarını içeren bir yapı olması sebebiyle kent kimliği kilit noktadır. Kent kimliği kent sakinlerinin şahsi kimliklenme süreçlerinde etkin bir şekilde rol almaktadır. Kent içinde bulunan mekânlarla varlık kazanmaktadır. Kent kimliği kentin kendine özgü kültürel, fiziksel ve ekonomik kodlarıyla biçimlenen bir bütünlüğü ifade etmektedir. Dünyanın her yerinde aynılaşan bir yaşam tarzı kentlerin kimliklerinin silinmesine neden olmaktadır. Küresel dönemde kentler birbirine benzemek adına adeta yarış içerisindedirler. Ülkemizde kentlerin kimliklerini kaybettiği söylemi son dönemde sık sık dile getirilmektedir. Kent kimliğinin oluşumunda etkili olan değerler yavaş yavaş çözülmekte ve kentlerin özgül yapısı kaybolmaktadır. Kent meydanlarındaki tarihi mekânların yıkılarak kente yeni bir çehre kazandırılmak istenmektedir. Bu noktada kentsel dönüşüm projeleri sahneye çıkarak kimliksiz kentler türemektedir. Küreselleşmenin ürettiği değişim yelpazesi sadece kentlerin işlevini değil aynı zamanda kent ve kent kimliğini de dönüşüme uğratmaktadır. Bu bağlamda kent kimliğinin belirlenmesinde önemli bir veri olan fiziksel mekân dönüşümlerine İbn Haldun perspektifinden tartışılacaktır. Çalışmada İbn Haldun’un Mukaddime eserini temele alarak yazarın kente dair fikirlerini ortaya koymayı amaçlayan teknik incelemeler yapılacaktır.